Günümüzde sağlıklı beslenmeye çalışmak yediğimiz besinlerin “en iyi”sini, “en doğalı”nı aramakla geçiyor. Katkı maddesinden, şekerden, sağlıksız birçok aromadan kaçınmaya çalışıyoruz ancak bunu yapmak kolay değil. Üreticiler olarak bizim görevimiz ise sizleri en iyi malzemelerden üretilmiş en kaliteli besinlerle buluşturmanın yanı sıra bu konuda bilgilenmenize yardımcı olarak daha iyi bir yaşam tarzı sürdürmenize yardımcı olmak.
Bu sebeple bu yazımızda hem Türkiye’de hem de dünyada en iyi susam nerede üretilir, bir susamı “en iyisi” yapan nedir onları yazdık. Keyifli okumalar!
Susamın Kalitesi Nasıl Belli Olur?
Bir susamın kalitesini belirleyen faktörler iyi bir yağ oranına sahip olması ve iyi besin değerlerine sahip olmasıdır.
Türkiye’nin En İyi Susamı
Muğla'nın Ula ilçesine bağlı Gökova Mahallesi, Türkiye’nin en kaliteli susamına sahiptir. Bölgedeki iklim sayesinde yüksek yağ oranı ve lezzetli aromaya sahip olan Gökova susamı Türkiye’nin en güzel susamı olarak gösterilmektedir.
Gökova susamının “yerel tür” olması sebebiyle coğrafi işaretleme çalışmalarına birkaç sene önce başlanmıştı. Bu işaret, bir ürünün, özellikleri sebebiyle kökeninin bulunduğu yöre, bölge ya da ülke ile özdeşleşmesi sonucu alınır. Gökova susamı günümüzde Çin ve Japonya’ya ihraç edilmektedir. Coğrafi işaret aldıktan sonra Gökova susamı dünyada da daha fazla tanınacaktır.
Dünya’nın En İyi Susamı
Dünya’da en iyi susam üreticileri Etiyopya ve Sudan olarak adlandırılmaktadır.. Etiyopya’nın Humera bölgesi ve Sudanın Gedarif bölgesinde yetişen susamlar dünyanın en kaliteli susamları arasında gösterilir.
En Fazla Susam Üretimine Sahip Ülkeler
Dünyada en fazla susam üretimi yapan ülkeler ve üretim miktarları yıla göre ufak tefek değişiklikler gösterebilmektedir. Örneğin 2014 yılında Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi’nde yayımlanmış Türkiye’de Susam Üretim ve Dış Ticaretinde Gelişmeler makalesinde susam ekim alanı olarak en büyük ülkeler Sudan (%24), Hindistan (%18.9) ve Myanmar (%10.2) olarak sıralanmıştır. Yine aynı makaleye göre Türkiye’nin dünya susam ekim alanları dünyanın %0.2’sini oluşturmaktadır. Üretim miktarı olarak ise en büyük oran Hindistan’a aittir. Hindistan (%14.8), Sudan (%13.2) ve Çin (%11.2), 2014 yılının en büyük üreticileridir.
2017 yılında yayınlanmış “Dünyada En Fazla Susam Üreten Ülkeler” başlıklı blog yazısına göre ise sıralama şu şekildedir:
Türkiye’nin en fazla susam ithalatı yaptığı ülkelerde ise en büyük oran Nijerya’ya aittir.
En Fazla Susam Üretimine Sahip Şehirlerimiz
Susam ekim alanı olarak ise Türkiye’de lider bölge Akdeniz ve Ege Bölgesi’dir. Türkiye üretiminin neredeyse %90’ını bu iki bölge karşılamaktadır.
Susam tarımının belirli bölgelerde yoğunlaşmış olmasının iki adet sebebi vardır: Bitkinin kendine özgü morfolojik yapısı ve ekimi ile hasadı sırasında el emeğine dayalı olması. El emeğine olan bağımlılığı ekimi yapan aileler için bir engel olmuş ve geniş alanlara yayılmasını zorlaştırmıştır.
Türkiye’de en fazla susam üretimi yapılan iller sıralamasında ise ilk 3’ü Manisa, Antalya ve Adana oluşturmaktadır. Susamı ile ünlü olan Muğla ise ekim alanı olarak Türkiye’nin 5. şehridir.